Skip to main content

SOCDAALKII XAMAR

 


Waan filayey inuu ka duwanaanayo safarkani kuwii hore. Oo sababtee baanu uga duwanaanayn? Waxad saacado yar kadib cagta dhigaysa magaaladii luulka ahayd. Magaaladii liqi jirtay qariibka. Xaruuntii kulmin jirtay Soomaali oo idil. Horta ma xasuusatadaa shan iyo toban sanno ka hor marka aad BBC ka maqli jirtay Caasimadda umadda Soomaliyeed..


Dhowr iyo toban magaalo oo aan isaga gooshay sida uu iga duwan yahay safarkan aan maanta ku tagi doono muqdisho; waa mid aanan qiyaasi karin. Malaha naftana waxan u sheegay inaana uga jawaabi karin waxa aan intaasoo hillow ah ugu hayo meel aanan ku dhalan, cid xigaal ah na iigaga horrayn..

Waxan Aadan Abdulle Cismaan cagta soo dhigay marka ay cadceeddu kusii anbanaysay godkeeda. Neecowda Xeebta liido kasoo carfaysa waxan ka dhex dareemayey anoo cirka dul haahaabaya oo aananba wili cagta soo dhigin Muqdisho.

Inta aan diyaaradda soo saarnaa waxan isku dhex baranay diyaaradda Siraad oo ka timi Ethopia soona martay Hargaysa balse Muqdisho u dhalatay. Runtii, Siraad waxay ahayd qof kaftan iyo furfurnaan eebbe wayne ku galadsaday. Quruxda iyo soo jiidashada waxay kala sinayd hablaha gayaankeed balse xoogaa bay fara dheerayd quruxdooda. Siraad, waxan sheeko wadaag noqonaba waxa saacadihii koobnaa oo aan hawada mushaaxaynay ii noqdeen dhowr sikimo. Kolka diyaaraddu soo caga dhiganaysayna siraad waanu kala halawnay. Oo Muqdisho miyaa ka waayeysaa Siraad ayaan maankayga galiyey!

Xiisihii iyo hillowgii aan u qabay Muqdisho baa iga badbatay waa sababtaan u illaaway Siraad. Inantii luulka ahayd ee safarkayga raaxadiisa kasoo bilawday diyaaradda dhexdeeda. Waxan ku tamashleeyo muqdisho anigoo markii horeba ii tirsanayd inta goobood oo muqdisho aan ku cawayn doono haddana kala doorashadoodii baa wakhti igu qaadatay. Muqdisho quruxda waxaa u sii dhiir dhalinyaro qurux badan, firfurcoon, qadariya, ixtiraamana macanaha uu leeyahay saaxiibtinimada. Ma filayo qofka cagta soo saara Muqdisho inuu magaalo kale uga sii gudbi doono.

Galabta waa tookadii aan wakhti kusoo qaadan lahaa Liido. Awalba waan jeclaa jawiga xeebaha iyo mawjadda balse meesha aan maanta ku qaadanayo waa liido oo aan muuq baahiyaha iyo edaacadaha ka maqli jiray. Waa liido oo ciirciiraysa. Waxaa dhex mushaaxaynaya barbaar quruxbadan; Hablo curdin ah, quruxda iyo farxadda ka muuqata waad dareemi kartaa Sacaadihii buuqa iyo qaylada xaafadda inay isku ilawsiinayaan.

Neecowda macaan ee kasoo baxaysa Xeebta iyo sanqadha mawjadda waa kuwa marka ay kulmaan ba samaynaya laxan jaad gooni ah aan hore dhaayo loo saarin. Waxan dareemayaa caraf aanan indhawayd arag balse jirkayga ka dhex guuxaysa. Waxan gadaashayda ka maqlayaa codod aan jaadkiisaas oo kale igu cusbayn. Dhowr mar waxan is iri bal jalleec codkan maskaxdaada ku beeray su'aalahan badan. Jalleeco xishood kuyara jiro inta aan isla jiiday baan isha bidix ku xaday. Alla! Waa Siraad? Ma dhici karto? Inta aan sidii baabuur kala wareegay baan abbaaray Afar hablood oo meel koonaha ah ku damaashadaya. Waxan hoosta ku qaadayaa tasbiix afkana ku celcelinayaa Ilaahow ka dhig Siraad. Mar la aragtii aadan dib u milicsan. Salaan baqdin iyo xishood ku jirto baan kula dul dhacay hablihii. Runtii, Ma istaahil in laga jiiro jawigaas ay qaadanayaan balse naftu way qasban tahay. Jalleeco qurux badan inanta bidix ee gabasaarta cas sidata oo markii horeba xagga badda u sii jeeday ayaa si xishood ku jiri noosoo jaleecday. Alla Siraad u ekaa? Balse siraad sidan oo dhan uma gaabna eh? Bal hubso?. Salaan qalbi furnaan iyo reer magaalnimo weheliso bay igu warceliyeen. Waxan anna ku war celiyey "walaal Siraad Soo ma tihid"? mayya! Hadal aanan jeclaysan baa kasoo yeeray inantii midig iigu xigta ee, midabka maariinka ah leh. Hadalkaba igamay sugin eh waxay hadalkeedii sii raacisay " Siraad faarax haddaa sheegayso, inantani waa walaalo. Siraadna wiig ka hor bay noqotay oo dalkii ay katimi bay ku laabatay". Salaan aanan niyadda ka jeclaysan baan ku bariidiyey hablihii. Ahmed, oo saaxiibkay ah wuu dareemay dhowr daqiiqo ka hor sida aan ugu tamashlaynayey liido inaan ahayn balse muu rabin inuu jawigaas aan hadda ku jiro wax iga waydiiyo.

Comments

Popular posts from this blog

MURUGOOY-DAYAAN.

“Murugada ma aqoon balse caawa gabbal baas baa ii dumay. Waa marka aan xaqiiqsaday in jiraalka iyo qaddarku ay isu kaa dhiidhiibayaan iyaga oo aan dan iyo heello toonna kaa lahayn.”   Weli waxa aan si dhacadiid ah ugu jiifaa furaashkaygii, oo aad mooddo in uu iga cabanayo. Werwerka, culayska iyo walba-haarka joogtada ah ee aan la dul imaaddo, mar kasta oo aan adduunyadan qarriban ku soo daalo, waa mid iga ma faaruqaan ah—noloshan cakiranna iiga wehel yeela. Mar waa aan qosolaa – Muusoodaa- marna muruggo ayaan la madoobaadaa, ka dibna—baalasha xasuusta ee maalinkaas rogaa.   Ma aniga ayaa ay dhibaatooyinka jiraalka oo dhammi, isugu kay soo habar wacdaan? Mise, uunka oo dhan ayaan tan kala simanahay? Mooji! Kollay waa wax aniga igu gaar ah.    Saacaddu gawda ayey haysaa, oo waa abbaaro laba iyo tobankii habeennimo. Ma jiro Aadane aan hurdin—marka laga tago aniga iyo naftaydan saamalaylku diley. Guuxa mashiinadda korontada u daarra magaalada ee ay dabayshu maqalka dhaga...

Itoobiya iyo Eritrea Is Beddelka Dhaq-Dhaqaaq ee Dhaqaale Geeska Afrika.

Qoraalkan waxan ku baahiyey bloggarkii hore iga xumaaday July 02, 2019  "Dhaqdhaqaaqa dhawaanahan kasoo cus-boonaaday xiriirka u dhexeeya Itoobiya iyo Ereteriya ayaa kiciyay walaac muujinaysa sida xiriirkani uu kobcinayo isbedelka dhaqaalaha ee gobolka. Si kastaba ha noqotee, iyada oo horumar laga gaarey isbeddelka labada xidhiidh ayaa saameyn ku yeelan kara saamayn dheer ee ganacsiga, maalgashiga, Geeska Afrika, isbeddeladani waxay u badan yihiin Timaadada fog iyo Mustqabalka waxa imanaya... Ra'iisul-wasaaraha cusub ee Itoobiya Abi Axmed ayaa kor u qaadaya awoodda labada dal, tan iyo markii uu xafiiska yimid, waxaa jiray isbeddello horumar ah oo ka soo horjeeda xaaladda iyo nidaamka siyaasadeed ee ka jira Itoobiya. Waxaa laga yaabaa inta ugu badan ay ka mid yihiin: arimahani ay noqdeen kuwo si aad ah loola yaabay xiriirka u dhaxeeya Itoobiya iyo Eritrea. Ka dib markii ay isku darsameen firfircooni darro iyo dagaal tobanaan kun oo nafood lagu waayey iyo tobanaa...

AXAD WAALAN!

Laxanka iyo cododka kala duwan ay maalmaha qaar isku marxabbeeyaan nabdigaygu waa mid ashqaar leh! Jeer aad dhahayso luuqaddan ka dhex yeeraysa nabdigaaga waa mid cusub oo aan jaalkeeda oo kale dunidan hore loogu arag. Qofkasta oo mar is dhaha bal milicso cododkan iyo laxankan meelaha fog kasoo anbanaya waa mid uu layaabi doono, dhagihiisana ayna sii xamili karayn. Mararka qaar waxad is dhahaysaa axadkan quruumaha ku dhexnool ma mid isaga loo gaaryeelay baa, mararka qaarna saddexda qul walleh iyo faatixada baad iskula guryamaysaa, si aadan dhowr sikimo oo kamid ah wakhtigaaga aadan ugu dhexnoolaateen, mucjisooyinka is huwan ee kasoo baxaya nabdiga ruuxan aad mooda rooxaan kun qarni noolaa waa mid fajac ku abuuraysa makhluuqa. Baryihii danbana dhoohanaantiisa iyo miyir-maqnaashihiisu xadhkaha waa kuwa goostay, mararka qaar aad u malaynayso inuu kooxyo rooxaan ah oo jidgooya loo dhigtay inuu u garqaadayo. Diifta iyo bay-yoofka ka dhex guuxaya nabdigiisa waa kuwa la is oron karo aduuny...